Charakterystyka dziecka 3 - letniego
Duża motoryka
- jeden raz podskakuje na obu nogach
- wchodzi po schodach w górę i w dół bez pomocy dorosłego i trzymania się poręczy, dostawiając nogę do nogi
- kopie piłkę do góry
- pcha przed sobą zabawkę na kółkach we wskazanym kierunku
- jeździ na rowerze trójkołowym i hulajnodze
- robi przewrót w przód
Małą motoryka
- odrzuca od siebie przedmiot lewą i prawą ręką
- nakręca zabawkę
- nawleka koraliki na elastyczny kabel / na sznurowadło
- otwiera drzwi kręcąc gałką
- odkręca / zakręca pokrywki słoików, flakonów
- rysując trzyma ołówek między kciukiem i palcem wskazującym, podtrzymując go kciukiem
- przypina klamerki od bielizny na ściankach pudełka
- zrywa drobne owoce bez ich zgniatania
- robi z plasteliny kulkę, placek, rogalik, koło
Koordynacja wzrokowo-ruchowa
- buduje wieżę z pięciu klocków
- umie wbić samodzielnie drewnianym młotkiem kolki umieszczone w otworach
- rysuje ołówkiem na papierze wykorzystując koliste ruchy ręki
- rysunki dziecka mają postać bazgrołów, rysuje „głowonogi”
- przy pomocy osoby dorosłej wodzi palcem po konturach figur geometrycznych
- umie dobrać wielkością pokrywki do garnków
Rozwój społeczny
- w zabawie jest w stanie wstrzymać swoje ruchy, aż padnie sygnał (początek zabaw z regułami)
- prawie w ogóle nie chce brać udziału w zabawach manipulacyjnych
- bawi się w „rodzinę”, z rówieśnikami w sposób mało precyzyjny – w rodzinie mogą występować dwie mamy
- zdarza się, że chce pomóc rodzicom w czynnościach domowych
- bawi się z nauczycielem w naprzemienne układanie klocków,potrafi czekać na swoją kolej
- wita się ze znajomymi sobie osobami bez przypominania
- jest zdolne do okazywania współczucia
- w trakcie zabaw tematycznych łączy czynności w kilkuelementowe łańcuchy logiczne następujące po sobie
- rozumie reguły zabawy w chowanego
Mowa bierna
- wykazuje zrozumienie dla zaimków osobowych, właściwie reagując na polecenia (np. „Daj to jej”)- rozumie następujące zdania, wskazując z wielu możliwych właściwe przedmioty (np. „Pokaż, na czym kraje się chleb”)
- reaguje poprawnie na następujące polecenia „połóż klocek na talerzu”
- rozumie słowa „mało”, „dużo”, „wielki”, „jeden”, „daleko”, „blisko” odpowiednio pokazując na przedmiotach lub obrazkach
- pokazuje przedmioty „mokre” i „suche”
- rozumie słowo „jedzenie” i „picie” porządkując odpowiednio obrazki lub pokazując przedmioty
Mowa czynna
- powtarza za osoba dorosłą dwie cyfry lub dwa słowa w tej samej kolejności
- słowem sygnalizuje potrzebę fizjologiczną
- używa słowa „proszę” w odpowiednim momencie, gdy mu się o tym przypomni
- nazywa pięć różnych części ubrania
- potrafi policzyć z pamięci do dziesięciu
- głosem naśladuje dźwięki znanych mu zabawek lub przedmiotów
- wyrażając prośbę używa słowa „chcę”, łącząc je z innym wyrazem („Chcę pić”)
- napytania typu „gdzie…” odpowiada wyrażeniem przyimkowym (w kubku, pod stołem)
- łączy dwa wyrazy dla określenia stanu posiadania (samochód taty)
- używa, co najmniej 10 słów określających przedmioty lub miejsca poza domem
- powtarza za osobą dorosłą poprawnie spółgłoski: p,b,m,n,w,h,k,g,t,d
- określa swój wiek słownie lub przez uniesienie odpowiedniej liczby palców do góry
- naśladuje dźwięki wydawane, przez co najmniej pięć znanych mu zwierząt
- zaczyna używać formy liczby mnogiej (piłki, lalki)
- używa czasownika „jest” w zdaniach twierdzących („mama jest w domu”)
- zadaje pytanie zaczynające się od słowa, „co” i „gdzie”
- opisuje obrazek używając przynajmniej jednego czterowyrazowego zdania zawierającego rzeczownik i czasownik
- używa zaimków „ja”, „mi”, „mnie”, „mój” zamiast swojego imienia
- na pytanie typu, „kto…?” potrafi odpowiedzieć podając inne osoby oraz stopień pokrewieństwa (Ciocia Ola) lub też używa słowa „pan”
- używa form dzierżawczych rzeczowników (szal tatusia, piłka Jasia)
- zna i potrafi użyć przy pokazywaniu na sobie słów: łokieć, dłoń, ramię, kolano, czubek głowy, podeszwa stopy, boki ciała, przód i tył ciała
- posługuje się nazwami następujących klas obiektów – zwierzęta („to są zwierzęta” mówi, pokazując np. psy i koty), zabawki i jedzenie
Naśladownictwo
- naśladuje otwieranie i zamykanie ust, ruchy szczęki na boki oraz pokazywanie języka
- rysuje linię pionową / poziomą wg wzoru
- naśladuje złożenie arkusza papieru na pół
- naśladuje dotykanie dwóch różnych części ciała równocześnie
- naśladuje proste ruchy palców
- rysuje znak „X” wg wzoru
- rysuje koło wg wzoru
- potrafi z pięciu drewnianych klocków ułożyć konstrukcję wg wzoru
Funkcje poznawcze
- na polecenie wybrania takiego samego klocka potrafi dobrać do dużego klocka duży klocek, a do małego mały klocek
- prawidłowo składa w całość dwie połówki jabłka
- na polecenie wybrania takiej samej figury potrafi dobrać do siebie taki sam kwadrat, trójkąt i koło
- na polecenie wybrania przedmiotów zrobionych z tego samego potrafi dobrać różne przedmioty zrobione z tego samego materiału: metalu, plastiku i drewna
- na polecenie potrafi posortować takie same przedmioty wg kolorów
Samodzielność
- rozsuwa zamek błyskawiczny
- rozpina ubranie zapięte na zatrzaski
- miesza herbatę łyżeczką
- zdejmuje luźny sweter wkładany przez głowę
- pije płyn przez słomkę
- sygnalizuje (słowem lub gestem), „że zabrudziło bieliznę"
- odkręca i zakręca kran, potrafi nalać wodę do kubka
- zdejmuje wszystkie uprzednio rozpięte części ubrania
- załatwia się w toalecie, chociaż musi tam być zaprowadzone przez dorosłego
- sam bez przypominania spuszcza wodę w toalecie
- wkłada skarpetki
- wyciera usta w serwetkę, jeśli mu się o tym przypomni
- potrafi nadziać jedzenie na widelec i wziąć do ust
- rozpina pasek lub buty z klamerką
- rozpina duże guziki
- zgłasza potrzeby fizjologiczne i nie zdarzają mu się „wpadki”
- z pomocą dorosłego potrafi założyć półbuty
- wkłada kurtkę lub koszulę (rozpinane z przodu)